سلامت نیوز: روند تخریبی که ما انسانها در چند سده اخیر آغاز کردهایم پایان نخواهد یافت مگر به همت خود ما شهروندان جهان. این شعار محیط زیستی که «جهانی بیندیشیم و محلی عمل کنیم» همچنان میتواند چراغ راهنمای ما باشد.بدون اقدام مشترک ما ساکنان کره زمین امیدی به بازداشتن روند کاهش دمای زمین نمیتوان داشت. همه ما میتوانیم از همین امروز ردپای کربن خود را کاهش دهیم؛ از مصرف سوختهای فسیلی خود به هر طریقی بکاهیم؛ از تواناییهای تخصصی خود برای توسعه انرژیهای پاک و ترویج آن بهره گیریم؛ از مصرف موادی که ردپای کربن بیشتری برجا میگذارند تا جای ممکن خودداری کنیم؛ و مسئولان کشوری و نمایندگان خود را در برابر تعهدی که به حفظ شرایط زیستی در این سرزمین برای نسل کنونی و نسلهای آینده دارند پاسخگو نماییم.
به گزارش سلامت نیوز، کاووس سیدامامی-استاد دانشگاه و فعال محیط زیست در روزنامه ایران نوشت: اجلاس پاریس درباره تغییرات آب و هوایی کره زمین رسماً آغاز شده و قرار است تا بیستم آذرماه ادامه یابد. در این اجلاس نمایندگان بلندمرتبه و مسئولان از بیش از 180 کشور جهان شرکت دارند. این اجلاس بیست و یکمین اجلاس درباره تغییرات آب و هوایی کره زمین است که با هدف دستیابی به توافقی جامع برای کاهش روند گرمایش دمای زمین از سوی اعضای سازمان ملل متحد تشکیل میشود. اصلیترین رکن توافقی که امید میرود به امضای کشورهای شرکت کننده برسد «تعهد کشورهای جهان به کاهش انتشار گازهای گلخانهای» است که عامل اصلی افزایش دمای کره زمین شناخته میشود.
پیشتر در سال 1997 پروتکل کیوتو به امضای جمعی از کشورهای جهان رسیده بود که تلاشی در زمینه مبارزه با تغییرات نامطلوب آب و هوایی از طریق کاهش تدریجی انتشار گازهای گلخانهای و بویژه کاهش مصرف سوختهای فسیلی محسوب میشد. اما پروتکل مذکور تنها به کشورهای توسعه یافته و هدفگذاری آنان برای کاهش تولید گازهای گلخانهای محدود شد و نتوانست به موضوعات مورد علاقه کشورهای در حال توسعه پاسخ دهد. علاوه بر این، امریکا نیز هرگز پروتکل مذکور را نپذیرفت. توافق پاریس، در صورت حصول نتیجه، قرار است همه طرفها - اعم از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه- را متعهد به اجرای مفاد مورد توافق کند. البته از همان ابتدای اجلاس اختلافهایی میان کشورهای شمال و جنوب درباره سهم هر گروه در کاستن از گازهای آلاینده پدیدار شده است.
دو سال پیش در ورشو از کشورهای جهان درخواست شد تا سهم خود از کاهش گازهای گلخانهای را در چارچوب «اهداف خوداظهاری کشورها» اعلام کنند. تاکنون بیش از 160 کشور اهداف خود را در این زمینه به طور رسمی ابراز کردهاند. کشورهای توسعه یافته تعهد دادهاند که در مقیاس کل اقتصاد خود دست به کاهش انتشار گازهای گلخانهای بزنند. دولت اوباما متعهد شده است که تا سال 2025 انتشار گازهای گلخانهای خود را نسبت به سال 2005 بین 26 تا 28 درصد کاهش دهد. انتظار میرود ایران نیز برنامهها و اهداف خود را در این زمینه رسماً به مرجع مربوطه در سازمان ملل اعلام کند.
پیش از آنکه اجلاس پاریس آغاز شود، طی دو روز اخیر شاهد تظاهرات گسترده در بسیاری از شهرهای جهان درباره ضرورت جلوگیری از گرمایش زمین بودیم.
در اجلاس پاریس هنوز بازیگران غیردولتی نقش محوری ندارند، اما در عرصه جهانی تنها از طریق یک جنبش ریشهدار در جامعه مدنی میتوان نسبت به اقدامات جدی و اساسی برای بازداشتن روند کنونی تغییرات آب و هوایی امیدوار بود. در بهترین حالت، اگر توافقی میان دولتها در پاریس صورت گیرد، تنها 9/0 درجه سانتیگراد در قیاس با ادامه روند کنونی اثرگذاری خواهد داشت و هدف اجلاس در زمینه توقف افزایش دما در حد 2 درجه سانتیگراد هرگز تحقق نخواهد یافت. لذا، بیشتر حامیان محیط زیست بر این باورند تا زمانی که حرکتی گسترده از سوی مردم در کشورهای گوناگون جهان صورت نگیرد، دولتها قادر نخواهند بود گامهای ضروری را برای کاهش روند خطرناکی که هماکنون شکل گرفته است بردارند.
ما در کشور خود و در سالهای اخیر شاهد پیامدهای فاجعهآمیز تغییرات آب و هوایی بودهایم. حدود 14 سال است که کشور در شرایط خشکسالی به سر میبرد. منحنی بارندگی و به تبع آن میزان آبهای جاری در کشور مدام رو به کاهش بوده است. افزایش دما تأثیر شدیدی بر افزایش تبخیر آب دریاچههای طبیعی و مصنوعی و همه آبهای جاری کشور داشته است. خشکسالی و تداوم یا حتی افزایش چرای بیرویه دام در مقیاس چندبرابری سبب فرسایش بسیار گسترده خاک در اغلب مراتع کشور شده است. تغییرات آب و هوایی در کنار مدیریت ضعیف منابع آبی کشور در دهههای گذشته وضعیت کشاورزی ایران را دچار بحران کرده و امنیت غذایی ما را به خطر انداخته است.
خشکسالی و کاهش نزولات جوی امکان زیست انواع گونههای گیاهی و جانوری را در زیستگاههایشان به مخاطرهانداخته و سرزمین ما به طرز نگرانکنندهای با فاجعه انقراضهای بزرگ روبهرو شده است.
ما به عنوان انسانهای مسئول چه باید بکنیم؟
این پرسشی است که هر انسان امروزی بر روی کره زمین و از جمله هر شهروند ایرانی باید از خود بپرسد. هرگز نمیتوان به انتظار نقشآفرینی بازیگران دولتی در سطح جهانی نشست. زمین خانه همه ماست و بشدت به کمک ما نیاز دارد. روند تخریبی که ما انسانها در چند سده اخیر آغاز کردهایم پایان نخواهد یافت مگر به همت خود ما شهروندان جهان. این شعار محیط زیستی که «جهانی بیندیشیم و محلی عمل کنیم» همچنان میتواند چراغ راهنمای ما باشد.
بدون اقدام مشترک ما ساکنان کره زمین امیدی به بازداشتن روند کاهش دمای زمین نمیتوان داشت. همه ما میتوانیم از همین امروز ردپای کربن خود را کاهش دهیم؛ از مصرف سوختهای فسیلی خود به هر طریقی بکاهیم؛ از تواناییهای تخصصی خود برای توسعه انرژیهای پاک و ترویج آن بهره گیریم؛ از مصرف موادی که ردپای کربن بیشتری برجا میگذارند تا جای ممکن خودداری کنیم؛ و مسئولان کشوری و نمایندگان خود را در برابر تعهدی که به حفظ شرایط زیستی در این سرزمین برای نسل کنونی و نسلهای آینده دارند پاسخگو نماییم.
نظر شما